خانه لاری ها در یزد

خانه لاری ها در یزد یادگاری از دوران قاجار نه فقط یک بنا بلکه داستانی از تجارت فرهنگ و معماری کویری است. اگر به یزد سفر کرده باشید حتماً نام این خانه باشکوه را شنیده اید. اما چه چیزی باعث شده تا یک خانه قاجاری به نگینی در معماری یزد تبدیل شود؟ این بنا با معماری منحصربه فرد حیاط های دل انگیز و تزئینات چشم نواز پنجره ای به زندگی و هنر در دوران قاجار می گشاید. در این مطلب قصد داریم شما را با زوایای پنهان این خانه تاریخی آشنا کنیم.

خانه لاری ها کجاست؟

خانه لاری ها در قلب بافت تاریخی یزد در محله فهادان خیابان امام خمینی قرار دارد. این موقعیت مکانی عالی دسترسی به سایر جاذبه های گردشگری یزد را نیز آسان کرده است. نزدیکی به عمارت کلاه فرنگی زندان اسکندر (مدرسه ضیائیه) و بقعه سید گلسرخ این منطقه را به یکی از پربازدیدترین نقاط شهر تبدیل کرده است. برای رسیدن به خانه لاری ها می توانید از خودروی شخصی تاکسی یا اتوبوس استفاده کنید. اگر با خودروی شخصی سفر می کنید می توانید در خیابان های اطراف محله فهادان پارک کنید و با کمی پیاده روی در کوچه پس کوچه های زیبای یزد به خانه لاری ها برسید.

تاریخچه خانه لاری ها

خانه لاری ها در سال 1286 قمری در دوره حکومت قاجار ساخته شد. این خانه متعلق به حاج محمدابراهیم لاری یکی از تجار ثروتمند اهل لار در استان فارس بود که به یزد مهاجرت کرد. هدف از ساخت این خانه ایجاد یک اقامتگاه مجلل و باشکوه برای خانواده لاری در شهر جدید بود. پس از فوت حاج محمدابراهیم خانه لاری ها برای مدتی به عنوان خانقاه نعمت اللهی مورد استفاده قرار گرفت. در سال 1363 سازمان میراث فرهنگی این بنا را خریداری و پس از مرمت و بازسازی آن را به موزه اسناد تاریخی یزد تبدیل کرد.

لاری ها چه کسانی بودند؟

لاری ها خاندانی تاجرپیشه بودند که حدود 270 سال پیش از شهر لار در استان فارس به یزد مهاجرت کردند. آن ها با فعالیت در زمینه تجارت توانستند ثروت و نفوذ زیادی در یزد به دست آورند. حاج محمدابراهیم لاری از جمله افراد سرشناس این خاندان بود که با ساخت خانه لاری ها نام خود را در تاریخ یزد ماندگار کرد. مهاجرت لاری ها به یزد نه تنها باعث رونق کسب و کار این خاندان شد بلکه تاثیرات فرهنگی و اجتماعی قابل توجهی نیز بر شهر یزد گذاشت.

معماری و بخش های مختلف خانه لاری ها

خانه لاری ها با مساحت 1700 متر مربع و زیربنای 1200 متر مربع نمونه ای برجسته از معماری خانه های اعیانی دوره قاجار است. این خانه شامل 6 خانه 22 اتاق 3 حیاط 2 سرداب 1 مطبخ (آشپزخانه) 1 اصطبل و 1 انبار است. در ساخت این خانه از مصالح بومی مانند خشت و آجر استفاده شده است. تزئینات داخلی خانه شامل آینه کاری گچ بری نقاشی و استفاده از شیشه های رنگی است که زیبایی و جلوه خاصی به آن بخشیده است. خانه لاری ها دارای سه حیاط اصلی میانی و خلوت است که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند.

حیاط اصلی

حیاط اصلی بزرگترین و باشکوه ترین حیاط خانه لاری ها است. در وسط این حیاط یک حوض بزرگ قرار دارد که در گذشته برای ذخیره آب استفاده می شده است. در اطراف حیاط اتاق های متعددی با تزئینات زیبا قرار دارند. ایوان بزرگ و بادگیر نیز از دیگر ویژگی های این حیاط هستند. تخت غروب نشین در کنار حوض آب فضایی دلنشین برای استراحت و لذت بردن از هوای مطبوع کویر فراهم می کند.

حیاط میانی

حیاط میانی کوچکتر از حیاط اصلی است و فضایی صمیمی تر دارد. در این حیاط هفت دری پنج دری و سه دری های رنگارنگی وجود دارند که با شیشه های رنگی تزئین شده اند. این حیاط ارتباط بین حیاط اصلی و حیاط خلوت را برقرار می کند. کوبه های در ورودی این حیاط نیز از نکات جالب توجه آن است؛ کوبه زنانه صدایی زیرتر و کوبه مردانه صدایی بم تر دارد.

حیاط سوم

حیاط سوم یا حیاط خلوت ساده ترین و خودمانی ترین حیاط خانه لاری ها است. این حیاط فضایی خصوصی برای ساکنان خانه فراهم می کرده است. در این حیاط تنها یک اتاق وجود دارد که به عنوان نشیمن یا استراحتگاه مورد استفاده قرار می گرفته است. حیاط خلوت دارای یک در مجزا به بیرون از خانه است که رفت و آمد را آسان تر می کرده است.

ایوان ها و تالارها

ایوان ها و تالارها از مهمترین بخش های خانه لاری ها هستند. ایوان اصلی فضایی بزرگ و سرپوشیده است که در جلوی حیاط اصلی قرار دارد. این ایوان مکانی مناسب برای برگزاری مهمانی ها و مراسم ها بوده است. تالارها نیز اتاق های بزرگی هستند که با تزئینات زیبا آراسته شده اند. در خانه لاری ها اتاق های سه دری پنج دری و هفت دری متعددی وجود دارند که هر کدام کاربرد خاص خود را داشته اند.

بادگیر

بادگیر یکی از نمادهای معماری یزد است که در خانه لاری ها نیز به چشم می خورد. بادگیرها با جذب باد و هدایت آن به داخل خانه باعث خنک شدن هوا می شوند. بادگیر خانه لاری ها به سرداب نیز متصل است و به خنک نگه داشتن آب انبار کمک می کند. نحوه کار بادگیرها به این صورت است که باد وارد کانال بادگیر شده و پس از عبور از روی سطوح مرطوب خنک شده و به داخل اتاق ها یا سرداب هدایت می شود.

سرداب

سرداب فضایی زیرزمینی است که در گذشته برای نگهداری آب و مواد غذایی استفاده می شده است. سرداب خانه لاری ها در حیاط اصلی قرار دارد و 38 پله تا رسیدن به عمق آن وجود دارد. سرداب به دلیل خنک بودن مکانی مناسب برای نگهداری مواد غذایی فاسدشدنی مانند گوشت بوده است. در سرداب خانه لاری ها دو شمسه زیبا نیز به چشم می خورد که نشان از توجه به جزئیات در معماری این خانه دارد.

موزه اسناد تاریخی در خانه لاری ها

در حال حاضر خانه لاری ها به عنوان موزه اسناد تاریخی یزد مورد استفاده قرار می گیرد. در این موزه حدود 110 تابلوی سند تاریخی به نمایش گذاشته شده است. این اسناد روایتگر تاریخ و فرهنگ یزد در دوره های مختلف هستند. اسناد مربوط به کشف حجاب نحوه مالکیت قنات ها فرمان های حکومتی و ازدواج از جمله مهمترین اسناد موجود در این موزه هستند. بازدید از موزه اسناد تاریخی فرصتی مناسب برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ غنی یزد است.

بهترین زمان بازدید از خانه لاری ها چه وقت است؟

بهترین زمان برای بازدید از خانه لاری ها فصل های پاییز و زمستان است. در این فصول هوا معتدل و مطبوع است و می توانید با آسودگی خاطر از این بنای تاریخی دیدن کنید. در فصل های بهار و تابستان هوا گرم و خشک است و ممکن است بازدید از خانه لاری ها کمی دشوار باشد. البته اگر به گرما عادت دارید می توانید در این فصول نیز از خانه لاری ها دیدن کنید. ساعت بازدید از خانه لاری ها در بهار و تابستان از 8:30 صبح تا 9 شب و در پاییز و زمستان از 8:30 صبح تا 7:30 شب است.

چگونه به خانه لاری ها یزد برویم؟

برای رفتن به خانه لاری ها در یزد می توانید از روش های مختلفی استفاده کنید:

• خودروی شخصی: با استفاده از خودروی شخصی می توانید به راحتی به محله فهادان بروید و در خیابان های اطراف پارک کنید.
• وسایل نقلیه عمومی: می توانید از اتوبوس های شهری استفاده کنید و در ایستگاه سید مصطفی خمینی پیاده شوید. از این ایستگاه تا خانه لاری ها فاصله کمی وجود دارد.
• تاکسی: تاکسی های خیابانی و آنلاین نیز گزینه مناسبی برای رفتن به خانه لاری ها هستند.

بهترین راه برای رسیدن به خانه لاری ها استفاده از اپلیکیشن های مسیریابی است. با استفاده از این اپلیکیشن ها می توانید بهترین مسیر را با توجه به موقعیت مکانی خود پیدا کنید.

جاذبه های دیدنی نزدیک خانه لاری ها یزد

خانه لاری ها در قلب بافت تاریخی یزد قرار دارد و به بسیاری از جاذبه های دیدنی دیگر این شهر نزدیک است. از جمله این جاذبه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عمارت کلاه فرنگی: این عمارت زیبا در نزدیکی خانه لاری ها قرار دارد و یکی از بناهای تاریخی مهم یزد است.
• زندان اسکندر (مدرسه ضیائیه): این مدرسه تاریخی با معماری منحصربفرد خود یکی از جاذبه های گردشگری محبوب یزد است.
• بقعه سید گلسرخ: این بقعه محل دفن یکی از عرفای بزرگ یزد است و از نظر مذهبی و تاریخی اهمیت زیادی دارد.
• مسجد جامع یزد: این مسجد باشکوه با مناره های بلند و کاشی کاری های زیبا یکی از نمادهای شهر یزد است.
• میدان امیرچخماق: این میدان تاریخی با مجموعه بناهای ارزشمند خود یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری یزد است.

با بازدید از این جاذبه ها می توانید سفری خاطره انگیز به یزد داشته باشید.

خانه لاری ها در کدام شهر قرار دارد؟

خانه لاری ها در شهر یزد واقع شده است این شهر در مرکز ایران قرار دارد و به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و دیدنی ایران شناخته می شود.

خانه لاری ها در چه دوره ای ساخته شده است؟

خانه لاری ها در دوره قاجار و در سال 1286 قمری بنا شده است. این دوره زمانی دوره ای پر از تحولات فرهنگی و اجتماعی در ایران بود.

مهمترین ویژگی معماری خانه لاری ها چیست؟

مهم ترین ویژگی معماری خانه لاری ها معماری کویری آن است که با استفاده از خشت آجر و تزئینات زیبا فضایی خنک و دلنشین را ایجاد کرده است.

آیا خانه لاری های یزد جزو آثار ملی است؟

بله خانه لاری های یزد در تاریخ 24 بهمن 1375 با شماره 1837 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و تحت حفاظت سازمان میراث فرهنگی قرار دارد.

چه نوع اسنادی در موزه خانه لاری ها نگهداری می شود؟

در موزه خانه لاری ها اسناد تاریخی مربوط به دوره های مختلف تاریخی یزد از جمله اسناد مربوط به کشف حجاب نحوه مالکیت قنات ها و فرمان های حکومتی نگهداری می شود.

ساعت بازدید از خانه لاری ها چه زمانی است؟

ساعت بازدید از خانه لاری ها در بهار و تابستان از 8:30 صبح تا 9 شب و در پاییز و زمستان از 8:30 صبح تا 7:30 شب است.

هزینه بازدید از خانه لاری ها چقدر است؟

هزینه بازدید از خانه لاری ها برای گردشگران داخلی و خارجی متفاوت است. برای اطلاع دقیق از قیمت بلیط می توانید به سایت سازمان میراث فرهنگی یا گیشه بلیط فروشی مراجعه کنید.

چرا به این خانه خانه لاری ها می گویند؟

این خانه به دلیل اینکه متعلق به حاج محمدابراهیم لاری تاجر اهل لار بوده است به خانه لاری ها معروف شده است.

آیا امکان عکاسی در خانه لاری ها وجود دارد؟

بله عکاسی در خانه لاری ها مجاز است اما استفاده از فلاش ممنوع است تا به تزئینات و اسناد تاریخی آسیب نرسد.

چه هتل هایی نزدیک به خانه لاری ها وجود دارد؟

هتل های سنتی و مدرن متعددی در نزدیکی خانه لاری ها وجود دارند که می توانید با توجه به بودجه و سلیقه خود یکی از آنها را انتخاب کنید. هتل های فاضلی مهر و صفائیه از جمله هتل های نزدیک به این بنا هستند.