تشخیص بیماری با کمک چشم؛ از سرطان تا روماتیسم

شبکیه که لایه حساس به نور را در قسمت پشتی چشم تشکیل می‌دهد، تنها مکانی در بدن است که می‌تواند نمایی بسته از رگ‌های خونی و اعصاب را بی نیاز از ایجاد برش به پزشک نشان دهد. از این رو، مراجعه منظم به چشم پزشک می‌تواند برای تشخیص زودهنگام برخی بیماری‌های مهم بسیار مفید باشد. در ادامه با برخی از این شرایط که از دید چشم پزشکان پنهان نمی‌مانند، بیشتر آشنا می‌شویم.

سرطان

معاینه چشم ممکن است زندگی شما را نجات دهد. چشم پزشکان می‌توانند هر چیزی از تومور‌های مغزی تا سرطان‌های پستان و ریه که به چشم‌ها گسترش یافته اند را کشف کنند. برخی انواع خاص خونریزی در شبکیه می‌تواند نشانه‌ای از لوسمی یا سرطان خون باشد. چشم پزشک می‌تواند تومور‌های مغزی را بر اساس تغییرات ایجاد شده در میدان دید بیمار شناسایی کند. همچنین، ملانوم بدخیم می‌تواند به پشت چشم حمله کند و این در شرایطی است که بیمار اغلب از آن آگاه نیست، مگر این که سرطان در مرکز میدان دید وی قرار بگیرد.

دیابت

خونریزی اندک در شبکیه ممکن است یکی از نخستین علائم دیابت نوع ۲ باشد که نشانه‌ای از رتینوپاتی دیابتی است. در صورت عدم درمان، این شرایط می‌تواند به نابینایی منجر شود، اما مدیریت آن می‌تواند این خطر را به نصف کاهش دهد. با تشخیص زودهنگام رتینوپاتی دیابتی، ایجاد تغییرات در سبک زندگی، مانند مصرف غذا‌های سالم‌تر و کاهش وزن می‌توانند به پیشگیری از آسیب بیشتر کمک کنند.

فشار خون بالا

آسیب دیدگی رگ‌های خونی از جمله تضعیف و باریک شدن شریان‌ها می‌تواند نشانه‌ای از فشار خون بالا باشد. برخی مطالعات بزرگ ارتباط بین بیماری قلبی و باریک شدن رگ‌های خونی کوچک در شبکیه را نشان داده اند. این ارتباطات به ویژه در افرادی بدون عوامل خطرآفرین سنتی بیماری قلبی قوی هستند.

بیماری ام‌اس

نوریت اپتیک – التهاب عصب بینایی – می‌تواند پیش درآمدی برای بیماری ام‌اس باشد که یک بیماری انحطاطی سیستم عصبی است. نوریت اپتیک در ۷۵ درصد از بیماران مبتلا به ام‌اس رخ می‌دهد و در ۲۵ درصد از موارد نخستین نشانه است. تشخیص نوریت اپتیک به معنای آن نیست که به بیماری ام‌اس مبتلا هستید و این شرایط می‌تواند در نتیجه عفونت یا دلایل دیگر نیز رخ دهد. بیماران مبتلا به نوریت اپتیک اغلب با تاری دید مواجه هستند، اما برخی افراد می‌توانند هیچ نشانه‌ای نداشته باشند.

آرتریت روماتوئید

حدود ۲۵ درصد از بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید دارای مشکلات چشمی هستند. خشکی چشم شایع‌ترین شرایط محسوب می‌شود. اگر یک بیمار دو بار در سال یا سه بار طی ۱۸ ماه با التهاب دردناک عنبیه یا ایریتیس مواجه شود، پزشک می‌تواند به آرتریت روماتوئید مشکوک شود. افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید که یک بیماری التهابی محسوب می‌شود و مفاصل بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد، دارای سطوح بالایی از مواد شیمیایی التهاب‌زا در خون خود هستند. گاهی اوقات این مواد در کنار مفاصل به کره چشم نیز وارد می‌شوند.