علت گرفتگی و سفتی دست ها در هنگام صبح چیست؟

بیدارشدن از خواب با دست های سفت یک مشکل نسبتا شایع است. آرتروز یا التهاب مفاصل، تغییرات تاندون و حتی فشرده شدن اعصاب دست می توانند از دلایل این سفت شدن باشند.

به گزارش ام ویک، «وری ول هلث» در گزارشی به دلایل سفتی دست هنگام صبح و نحوه تشخیص و درمان آن پرداخته است.

دلایل سفت شدن دست ها هنگام صبح

طیف گسترده ای از عوامل می توانند باعث شوند صبح ها با سفتی دست از خواب بیدار شویم که در ادامه به برخی از آن ها اشاره می کنیم.

آرتریت یا التهاب مفاصل

آرتریت دسته بزرگی از بیماری ها است که باعث درد، تورم یا التهاب مفاصل می شود. هنگامی که آرتریت، مفاصل دست یا انگشتان را تحت تاثیر قرار می دهد، سفتی صبحگاهی دست به وجود می آید.

سه نوع آرتریت رایج عبارتند از:

– آرتروز: یکی از شایع ترین دلایل سفتی دست صبحگاهی است و زمانی رخ می دهد که غضروف صاف و لغزنده ای که مفصل را می پوشاند، با گذشت زمان دچار ساییدگی شود و شروع به از بین رفتن کند.

– آرتریت روماتویید یا روماتیسم مفصلی: این بیماری خودایمنی زمانی رخ می دهد که بدن به پوشش مفاصل خود حمله می کند. آرتریت روماتویید اغلب مفاصل کوچکتر مانند مفاصل دست و انگشتان را تحت تاثیر قرار می دهد و منجر به درد و سفتی دست در صبح می شود.

– آرتریت پسوریاتیک: این نوع آرتریت با بیماری پوستی پسوریازیس همراه است؛ بیماری که باعث می شود بدن به پوشش مفصلی اش حمله کند و منجر به تورم و التهاب شود.

تنوسینوویت تنگی (انگشت ماشه ای)

تاندون هایی که انگشتان را خم می کنند، در تونل هایی به نام غلاف محصور شده اند که معمولا آزادانه میان آن ها سُر می خورند. گاهی اوقات این غلاف، ضخیم یا ملتهب می شود و در نتیجه حرکت تاندون ها محدود می شود. این وضعیت که آن را انگشت ماشه ای می نامند، به سفتی یا قفل شدن مفاصل انگشتان منجر می شود؛ به ویژه صبح ها و در صورتی که مدت طولانی حرکت داده نشده باشند.

انقباض دوپویترن

انقباض دوپویترن زمانی اتفاق می افتد که لایه بافت زیر پوست شما به طور غیرطبیعی ضخیم می شود. این بیماری عمدتا کف دست و انگشتان را تحت تاثیر قرار می دهد و به سفتی و بدشکلی دست ها منجر می شود و به تدریج پیشرفت می کند.

سندرم تونل کارپال

سندرم تونل کارپال زمانی به وجود می آید که عصب میانی دست که از طریق تونل کارپال در مچ دست عبور می کند، فشرده یا ملتهب شود.

با اینکه این علایم هر ساعتی از شبانه روز می توانند ظاهر شود، احتمالا صبح ها که از خواب بیدار می شوید، شدیدترند.

سفتی دست ها معمولا با حرکت دادن انگشتان و دست ها بهبود می یابد، اما حداقل 30 دقیقه وقت لازم است تا از بین بروند.

چه داروهایی موجب سفتی دست صبحگاهی می شوند؟

استاتین ها: این داروهای کاهش کلسترول ممکن است در 25 درصد مصرف کنندگان درد و گرفتگی عضلانی ایجاد کنند.

آنتی بیوتیک های فلوروکینولون: مصرف این نوع آنتی بیوتیک مانند سیپرو (سیپروفلوکساسین) در برخی افراد به سفتی عضلات، حساسیت به لمس یا تاندونیت منجر می شود.

داروهای ضد روان پریشی: این داروها که برای درمان اسکیزوفرنی، شیدایی و اختلال دوقطبی استفاده می شوند، باعث سفتی عضلات یا درد مفاصل می شوند. داروی ریسپریدون یکی از این موارد است.

مایفورتیک (مایکوفنولات): نوعی دارو برای سیستم ایمنی بدن در پیوند اعضا است که برای جلوگیری از پس زده شدن عضو جدید از بدن تجویز می شود. این دارو نیز ممکن است باعث درد، تورم یا سفتی مفاصل شود.

چگونه عارضه سفتی دست را در خانه درمان کنیم؟

درمان های خانگی زیر ممکن است سفتی دستان در اول صبح را تسکین دهند:

ــ داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن سدیم

ــ تمرین دادن ملایم دست ها مانند فشردن توپ های انعطاف پذیر که در مواقع استرس استفاده می شوند، یا ضربه زدن آرام و مکرر به انگشتان

ــ گرم کردن یا یخ گذاشتن روی ناحیه آسیب دیده

ــ استفاده از آتل در طول شب برای جلوگیری از سفتی دست

تعیین موقعیت و وضعیت دست در شب

مشت کردن دست ها در طول شب می تواند به سفتی دست در صبحگاه منجر شود.

استفاده از آتل یا ابزار کمکی ارتوپدی که عضو را ثابت نگه می دارد، به باز نگه داشتن انگشتان کمک می کند و مانع سفت شدن دست ها هنگام خواب و استراحت می شود.

اگر درمان های خانگی در تسکین سفت شدن دست ها راهگشا نبود، بهتر است سراغ روش های تخصصی و پزشکی بروید.

این روش ها عبارتند از:

– توانبخشی یا فیزیوتراپی: فیزیوتراپی سرپایی به کاهش سفتی ناشی از آرتریت، انگشت ماشه ای یا سندرم تونل کارپال کمک می کند. متخصص یا درمانگر ممکن است برای بهبود دست شما از روش های عملی استفاده کند یا به شما تمرین های کششی و قدرتی بدهد که در خانه تمرین کنید.

– مصرف دارو: در برخی موارد ممکن است متخصص یا پزشک برای بیمار داروهایی مانند کورتیکواستروییدها و داروهای ضدروماتیسم اصلاح کننده بیماری تجویز کند.

– تزریق: گاهی هم تزریق پیشنهاد می شود. در این صورت برای کاهش سفتی دست ناشی از آرتریت، سندرم دوپویترن، سندرم تونل کارپال یا انگشت ماشه ای کورتیکواسترویید تزریق می شود.

در برخی موارد دیگر هم برای بهبود این عارضه جراحی پیشنهاد می شود.

عوارض و عوامل خطر

سفتی دست صبحگاهی اغلب یکی از نشانه های اولیه مشکلات دیگر مربوط به سلامتی است که در صورت بی توجهی می تواند به تورم، درد صبحگاهی یا درد هنگام فعالیت، تغییر شکل دست یا انگشتان، از بین رفتن تدریجی توان حرکت دست یا گرفتگی و قفل شدن انگشتان منتهی شود.

این عارضه ممکن است هرکس را در هر سن وسالی دچار کند اما برخی افراد بیشتر در معرض این عارضه اند. از جمله افراد میانسال یا مسن تر، افرادی با سابقه خانوادگی این مشکل، افراد مبتلا به دیابت، مصرف سیگار و الکل و انجام دادن فعالیت طولانی و تکراری با دست ها.

رایج ترین آزمایش های تشخیصی برای شناسایی علل سفتی دست عبارتند از: اشعه اکس، آزمایش خون، الکترومیوگرام، ام آرای و سونوگرافی.

اگر هنگام بیدار شدن از خواب در دستانتان احساس سفتی می کنید، حتما در مورد علایم آن با متخصص و پزشک مشورت کنید. زیرا درست رسیدگی نکردن به آن، می تواند تورم و حتی از دست دادن دایمی عملکرد دست را در پی داشته باشد.

پایان خبر ام ویک