نبرد هواپیمای مرموز آمریکا و چین در مدار زمین

غزال زیاری: در روز 28 دسامبر، در مرکز فضایی کندی ناسا در کیپ کاناورال فلوریدا، موشک فالکون هوی اسپیس ایکس، هواپیمای فضایی X-37B آمریکا را در هفتمین ماموریت بدون سرنشین خود به سمت مدار زمین روانه کرد. این پرتاب حدود دو هفته به خاطر شرایط نامناسب آب و هوایی و مسایل فنی به تعویق افتاده بود و مشخص نیست که مقصد دقیق این هواپیمای فضایی کجاست؛ اماطبق آنچه می دانیم، این هواپیمای فضایی طیف گسترده ای از پروژه های تحقیقاتی از جمله “بهره برداری از هواپیمای فضایی قابل استفاده در مدارهای جدید، آزمایش با فناوری های آگاهی حوزه فضایی آینده و بررسی اثرات تشعشعات بر روی مواد” را مورد بررسی قرار خواهد داد.

دو هفته قبل از پرتاب X-37B بود که چین هم فضاپیمای جدید و مرموز خود را به فضا پرتاب کرد و طبق گزارش های منتشره، شش شیء را در مدار پایین کره زمین مستقر نمود. این دقیقا همان ماموریتی است که X-37B نیروی هوایی آمریکا در یک دهه اخیر مشغول انجام آن است. اگر پرتاب آمریکایی ها طبق برنامه انجام می شد، این دو هواپیمای فضایی تقریبا همزمان وارد فضا می شدند و این بیشتر شبیه یک رقابت عمدی از سوی چین به نظر می رسد.

چنس سالتزمن، ژنرال نیروی فضایی آمریکا اخیرا دراین باره گفته:« تعجبی نیست که چینی ها علاقه زیادی به هواپیمای فضایی ما دارند. ما هم به هواپیمای فضایی آنها علاقمندیم. این ها، وقتی در مدار قرار بگیرند، دو تا از پربیننده ترین اجرام در مدار خواهند بود. احتمالا تصادفی نیست که چینی ها سعی داشتند تا زمان و ترتیب انجام این پرتاب، با پرتاب ما مطابقت داشته باشد.»

در هر حال گرچه مقایسه این دو هواپیمای فضایی با یکدیگر کار آسانی نیست، اما دراین مقاله می توانید درباره X-37B آمریکا و Shenlong چین اطلاعات بیشتری کسب کنید.

شن لانگ یا “اژدهای الهی” چینی ها

شن لانگ یا اژدهای الهی، هواپیمای فضایی چین است که در 14 دسامبر توسط موشک Long March 2F از مرکز پرتاب ماهواره Jiuquan در صحرابی گبی به فضا پرتاب شد. این مرکز که در سال 1956 ساخته شده، نظامی ترین سایت پرتاب فضایی چین است.

دولت چین تلاش زیادی کرد تا خبر پرتاب این هواپیمای فضایی به بیرون درز نکند و آژانس دولتی چین با ارایه جزییات کمی تنها اعلام کرد که سفینه فضایی آزمایشی برای مدتی در مدار مانده و سپس به محل فرود برنامه ریزی شده در چین بازخواهد گشت.

روزنامه گلوبال تایمز هم که معمولا به دستاوردهای نظامی چین می پردازد، توضیح چندانی درباره سومین پرتاب این هواپیمای فضایی ارایه نکرد؛ در حالی که خبر دومین پرتاب آن را به طور کامل پوشش داده بود. طبق گزارش Space news در شن لانگ، شش ریزماهواره به نام های A، B، C، D، E و F مستقر شده که هدف و فعالیت این ریزماهواره ها نامشخص است؛ هرچند که احتمالا قرار است تاسینگال هایی را به ایستگاه های کنترل چین در زمین منتقل کنند.

مقایسه طراحی X-37B با اژدهای الهی

X-37B ساخت کمپانی بویینگ، یک هواپیمای فضایی روباتیک با قابلیت استفاده مجدد است که نیروی فضایی آمریکا آن را اداره می کند. این هواپیمای فضایی موتوری خاص خودش ندارد و بیشتر یک گلایدر فضایی است که توسط اطلس V یا پرتابگر فضایی فالکون هوی اسپیس ایکس به فضا حمل می شود. بعد از اتمام ماموریت، X-37B دوباره وارد جو زمین شده و در مرکز فضایی کندی فرود خواهد آمد.

این هواپیمای فضایی کوچک، شبیه به شاتل فضایی اصلی ولی به مراتب کوچکتر از آن است و طول آن 8.8 متر و 2.9 متر ارتفاع دارد و طول بال آن 4.3 متر است و محفظه باری آن در ابعاد 2 در1 متر است که هنگام پرتاب توسط درهای تاشو پوشیده می شود. تا امروز دو نمونه از X-37B ساخته شده است.

اولین X-37B در سال 2010 به فضا پرتاب شد و 224 روز در آسمان بود. عدم استفاده از خدمه انسانی باعث شده تا دانشمندان بتوانند یک هواپیمای فضایی کوچک تر ساخته و درعین حال تا هر زمان که نیاز است، آن را در مدار نگه دارند. در آخرین ماموریت، یعنی OTV-6، این هواپیما 908 روز در فضا باقی ماند. ماموریت جدید OTV-7 نام دارد و مشخص نیست که در این ماموریت این هواپیمای فضایی چه مدت در فضا خواهد بود و ممکن است این ماموریت 2 سال به طول بینجامد.

در هر یک از ماموریت های X-37B، زمان باقی ماندن هواپیما در فضا، به صورت پیوسته افزایش یافته و بدین ترتیب، ماموریت OTV-7 احتمالا بیش از 908 روز به طول خواهد انجامید.

از سوی دیگر اطلاعات زیادی درباره شن لانگ چین در دسترس نیست. شرکت علوم و فناوری هوافضای چین (CASC) که مجموعه ای از وسایل پرتاب ماهواره را نیز تولید می کند، این هواپیمای فضایی را ساخته. شن لانگ چین مفهوم عملیاتی مشابهی با X-37B دارد و سوار برموشک لانگ مارچ به فضا رفته و سپس به زمین بازخواهد گشت.

گرچه تصورات متعددی از ظاهر این فضاپیمای چینی وجود دارد؛ اما دولت چین هرگز تصویری رسمی از ظاهر آن را منتشر نکرده و به رغم آنکه شن لانگ چنین ماموریتی در فضا انجام داده، اما تاکنون تصویری از این هواپیمای فضایی در اختیار عموم قرار نگرفته. هرچند که تجزیه و تحلیل های انجام شده، حکایت از آن دارد که هواپیمای فضایی چینی هم در ابعادی مشابه با X-37B ساخته شده است.

آنچه مسلم است این است که هردوی این فضاپیماها ماموریت های مشابهی را برعهده دارند. X-37B ماهواره های کوچکی را مستقر کرده و آزمایش هایی را در مباحث مختلفی مثل دانه ها، انتقال نیروی مایکروویو بین منابع در فضا و ایستگاه گیرنده زمینی انجام خواهد داد و طبق گزارش های منتشره در سال 2015 نیز آزمایش هایی برای بررسی قابلیت های حیات پیشرانه های یونی، یک سیستم پیشران فضایی که در آن زمان به اثبات نرسیده بود، انجام داده.

اما ماموریت شن لانگ در فضا چه خواهد بود؟ در شرایطی که ردیاب های فضایی آماتور می توانند به شناسایی استقرار ریزماهواره ها بپردازند، اما جزییات این ماموریت کاملا رازآلود است. خبرگزاری شینهوا در بیانیه کوتاهی که پرتاب آخرین نسخه شن لانگ را پوشش داد در این رابطه نوشت:« در طول این مدت، آزمایش های علمی فضایی و تایید فناوری قابل استفاده مجدد، برطبق برنامه ریزی ها انجام خواهد شد تا پشتیبانی فنی لازم برای استفاده صلح آمیز از فضا حاصل شود.»

یکی از وجوه مشترک X-37B و شن لانگ در این است که هردوی آنها از پلتفرم های فوق العاده ای برای آزمایش های فضایی بهره مندند و برخلاف ماهواره های معمولی، سخت افزاری که هردوی این هواپیماهای فضایی را به فضا حمل می کند را می توان برای آنالیز بیشتر به زمین بازگرداند.

نکته مشترک دیگر این دو هواپیمای فضایی این است که بسیار بعید است که این دو هواپیمای فضایی مسلح باشند و هیچ دلیلی برای مسلح کردن یک هواپیمای فضایی وجود ندارد. این درحالی است که از نظر تیوری، یک هواپیمای فضایی می تواند سلاح، به ویژه سلاح های هسته ای را به داخل مدار زمین برده و به سرعت برروی هدفی برروی سطح زمین پرتاب کند، اما این سلاح ها در مسیری مداری قفل می شوند و در بیشتر اوقات برروی یک هدف خاص فرود نخواهند آمد و درعین حال به سرعت توسط رقبا ردیابی خواهند شد.

از سوی دیگر، می توان از یک موشکی زمینی علیه هر هدفی در زمین بهره برد ودر عرض چند ثانیه موشک به مقصد خواهد رسید.

جمع بندی

چین و آمریکا هردو هواپیماهای فضایی مشابهی ساخته اند که احتمالا ماموریت یکسانی هم دارند. هیچ شواهد و قراینی وجود ندارد که نشان دهد که این هواپیماها، تهدید خاصی برای کشور دیگری هستند.

هرچند که هریک از آنها می توانند محموله های ماهواره ای مختلفی از ماهواره های مخابراتی و ماهواره های جاسوسی را حمل کنند که به شکلی غیرمستقیم از عملیات های نظامی پشتیبانی می کنند. اما X-37B و شن لانگ، هواپیماهای فضایی کوچکی هستند که در یک مسابقه فضایی کوچک با هم رقابت می کنند.

منبع: popularmechanics

5858