حیواناتی که به ماه فرستاده شدند

تنها تعداد بسیار کمی از حیوانات توانستند به مدار ماه راه یافته یا حتی قدم به سطح آن بگذارند، در حالی که بسیاری از آن ها در واقع به فضا، یعنی مدار زمین یا پروازهای زیرمداری، فرستاده شدند تا مسیر را برای سفرهای فضایی انسان ها هموار کنند. این حیوانات، پیشگامان خاموشی بودند که جان خود را در راه اکتشافات علمی فدا کردند و به دانشمندان کمک کردند تا تأثیرات محیط فضایی بر موجودات زنده را درک کنند.

تاریخچه اعزام موجودات زنده به فضا، فصلی پر فراز و نشیب در کتاب اکتشافات بشری است. در دوران رقابت های نفس گیر فضایی میان قدرت های بزرگ، حیوانات به عنوان اولین مسافران، نقش محوری ایفا کردند. این ماموریت ها، فارغ از نتایج علمی و دستاوردهای فنی، همواره با چالش های اخلاقی و پرسش هایی درباره مسئولیت انسان در قبال موجودات دیگر همراه بوده اند. سرنوشت برخی از این قهرمانان کوچک فضایی، نه تنها درس هایی حیاتی برای فضانوردی به ارمغان آورد، بلکه تا ابد یادآور فداکاری هایی است که در سکوت و گمنامی، راه را برای جاه طلبی های بزرگ بشری گشودند.

چرا حیوانات به فضا فرستاده شدند؟

در اواسط قرن بیستم، با شروع عصر فضا، بشریت با پرسش های اساسی در مورد امکان پذیری و ایمنی سفر به فرای جو زمین مواجه بود. آیا موجودات زنده می توانند در برابر شتاب سرسام آور پرتاب، فشار بی وزنی، و تشعشعات مرگبار فضایی مقاومت کنند؟ پاسخ به این پرسش ها، پیش از اعزام فضانوردان انسانی، نیازمند آزمایش بر روی موجودات زنده بود و اینجاست که نقش حیوانات پررنگ شد.

یکی از دلایل اصلی اعزام حیوانات، آماده سازی برای پروازهای انسانی بود. دانشمندان می خواستند تأثیرات محیط فضایی بر فیزیولوژی موجودات زنده، از جمله سیستم های قلبی-عروقی، عصبی، و اسکلتی-عضلانی را درک کنند. بی وزنی، تغییرات دما، و سطوح بالای تشعشع، همگی چالش هایی ناشناخته بودند که می توانستند خطرات جدی برای فضانوردان انسانی به همراه داشته باشند. حیوانات به عنوان مدل های زیستی، امکان مطالعه دقیق این تأثیرات را فراهم می کردند.

دلیل دیگر، رقابت فضایی دوران جنگ سرد میان اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده بود. هر دو کشور در تلاش بودند تا در عرصه فضانوردی بر دیگری پیشی بگیرند و اولین ها را رقم بزنند. اعزام موفقیت آمیز موجودات زنده به فضا و بازگرداندن آن ها، نه تنها یک پیروزی علمی و فنی محسوب می شد، بلکه نمادی از قدرت و برتری تکنولوژیک بود. شوروی و آمریکا هر یک برنامه های گسترده ای برای آزمایش روی حیوانات داشتند و این رقابت، سرعت و شدت آزمایشات را افزایش می داد.

اهداف علمی و بیولوژیکی فراتر از صرفاً آماده سازی برای انسان نیز وجود داشت. مطالعه نحوه سازگاری حیوانات با محیط فضایی می توانست به درک عمیق تری از زیست شناسی فضایی منجر شود. این تحقیقات شامل بررسی تغییرات ژنتیکی، تأثیر بر رفتار، رشد، و تولید مثل در شرایط میکروگرانش بود. این داده ها نه تنها برای سفرهای فضایی آینده، بلکه برای درک کلی تر حیات در شرایط افراطی نیز ارزشمند بودند.

علاوه بر شوروی و آمریکا، کشورهای دیگری نیز در این زمینه پیشگام بودند. فرانسه، چین، و حتی آرژانتین، ژاپن و ایران نیز آزمایشاتی را با استفاده از حیوانات مختلف انجام دادند که هر کدام به سهم خود به دانش بشری در این زمینه افزودند. این همکاری ها و رقابت ها، مجموعه ای غنی از داده ها را در اختیار دانشمندان قرار داد تا پروازهای فضایی انسان را با اطمینان بیشتری برنامه ریزی کنند.

پیشگامان اولیه: اولین حیوانات در فضا (پروازهای زیرمداری و مداری زمین)

پیش از آنکه انسان ها قدم به فضا بگذارند، موجودات زنده دیگری به عنوان پیشگام، این مسیر ناشناخته را پیمودند. آن ها در پروازهای زیرمداری (که از جو خارج شده اما به مدار نمی رسند) و پروازهای مداری (که به دور زمین می چرخند) نقش حیاتی ایفا کردند. داستان هر یک از این حیوانات، بخشی از تاریخ پر افتخار و در عین حال دردناک اکتشافات فضایی است.

مگس های میوه: آغازگر سفرهای فضایی

اولین موجودات زنده ای که به فضا فرستاده شدند، نه سگ ها بودند و نه میمون ها، بلکه مگس های میوه بودند! در سال ۱۹۴۷، ایالات متحده مجموعه ای از مگس های میوه را با موشک وی-۲ به ارتفاع ۱۰۹ کیلومتری (۶۸ مایلی) فرستاد. دلیل انتخاب این حشرات کوچک، شباهت های ژنتیکی قابل توجه آن ها با انسان، سهولت نگهداری و تکثیر، و چرخه زندگی کوتاهشان بود. این ماموریت با موفقیت انجام شد و مگس ها زنده به زمین بازگشتند، که نشانه ای امیدوارکننده برای امکان پذیری سفرهای فضایی بود. مطالعه بر روی این مگس ها، اطلاعات ارزشمندی در مورد تأثیرات تشعشعات فضایی بر ژنتیک موجودات زنده فراهم کرد.

میمون ها و شامپانزه ها: پیشگامان نزدیک به انسان

میمون ها به دلیل شباهت های فیزیولوژیکی و ژنتیکی به انسان، انتخاب های طبیعی برای آزمایشات فضایی بودند. برنامه فضایی آمریکا از سال ۱۹۴۸ تا ۱۹۶۱، چندین میمون از نژاد رزوس و سنجابی را به فضا فرستاد که اغلب به آن ها لقب آلبرت داده می شد. متأسفانه، بسیاری از آلبرتهای اولیه (Albert I, II, III, IV, V) در طول پرواز یا پس از بازگشت جان خود را از دست دادند. به عنوان مثال، آلبرت دوم در سال ۱۹۴۹ به فضا پرتاب شد و به ارتفاع ۱۳۴ کیلومتری رسید، اما چتر نجاتش از کار افتاد و در بازگشت کشته شد. این ماموریت ها هرچند با تلفات همراه بودند، اما داده های حیاتی در مورد تحمل شتاب و بی وزنی ارائه دادند.

یکی از مشهورترین میمون های فضانورد، خانم بیکر (Miss Baker) بود. او در سال ۱۹۵۹ به همراه میمونی دیگر به نام ابل (Able) با موشک ژوپیتر به فضا پرتاب شد و سفر موفقی داشت. خانم بیکر توانست زنده به زمین بازگردد و به مدت ۲۷ سال زندگی کرد که رکوردی بی نظیر برای یک میمون فضانورد بود. داستان او الهام بخش بسیاری شد و نشان داد که موجودات زنده می توانند در برابر چالش های فضایی مقاومت کنند.

هَم (Ham) یک شامپانزه بود که در سال ۱۹۶۱ به عنوان بخشی از برنامه مرکوری آمریکا به فضا فرستاده شد. او در داخل یک کپسول فضایی، با موفقیت یک پرواز زیرمداری را تجربه کرد و پس از فرود در اقیانوس اطلس، سالم به زمین بازگشت. موفقیت ماموریت هَم، راه را برای اولین پرواز فضایی سرنشین دار آمریکا توسط آلن شپرد هموار کرد. هَم نمادی از آمادگی انسان برای ورود به فضا بود و نقش بسیار مهمی در تاریخ فضانوردی ایفا کرد.

سگ ها: قهرمانان برنامه فضایی شوروی

برنامه فضایی شوروی برخلاف آمریکا، به جای میمون ها، از سگ ها برای آزمایشات فضایی استفاده می کرد. این سگ ها که اغلب از خیابان های مسکو جمع آوری می شدند، به دلیل آرامش و توانایی سازگاری با شرایط سخت، انتخاب می شدند.

مشهورترین سگ فضانورد، بی شک لایکا (Laika) بود. او در سال ۱۹۵۷، با ماهواره اسپوتنیک ۲، به عنوان اولین موجود زنده به مدار زمین فرستاده شد. ماموریت لایکا از ابتدا یک طرفه طراحی شده بود و هیچ برنامه ای برای بازگشت او به زمین وجود نداشت. این سگ قهرمان، تنها چند ساعت پس از پرتاب، به دلیل نقص فنی و افزایش بیش از حد دما، جان باخت. سرنوشت غم انگیز لایکا، بحث های گسترده ای را درباره اخلاق در آزمایشات حیوانی به راه انداخت و موجی از همدردی در سراسر جهان ایجاد کرد. یادبود او امروزه در شهر ستاره مسکو قرار دارد و نمادی از فداکاری در راه علم است.

پس از لایکا، شوروی ماموریت های موفق تری را نیز انجام داد. بلکا و استرلکا (Belka & Strelka)، دو سگ دیگر، در سال ۱۹۶۰ به فضا فرستاده شدند و با موفقیت به زمین بازگشتند. این اولین باری بود که موجودات زنده از مدار زمین سالم به زمین بازمی گشتند. استرلکا پس از بازگشت توله هایی به دنیا آورد و یکی از توله هایش به نام پوشینکا توسط نیکیتا خروشچف، رهبر وقت شوروی، به کارولین کندی، دختر رئیس جمهور وقت آمریکا، جان اف کندی، هدیه داده شد که نمادی از کاهش تنش های جنگ سرد در آن زمان بود.

گربه ها: فلیسیتی، تنها گربه فضانورد

فرانسه نیز در اوایل دهه ۱۹۶۰، برنامه فضایی خود را با اعزام حیوانات آغاز کرد. در سال ۱۹۶۳، گربه ای به نام فلیسیتی (Félicette) به فضا پرتاب شد. او تنها گربه ای بود که توانست به فضا برود و سالم به زمین بازگردد. فلیسیتی الکترودهایی در مغزش داشت که فعالیت عصبی او را در طول پرواز ثبت می کرد. این ماموریت موفقیت آمیز، اطلاعات ارزشمندی در مورد تأثیر بی وزنی بر مغز حیوانات ارائه داد. با این حال، ماموریت گربه بعدی با مشکل مواجه شد و از آن زمان به بعد، فرانسه نیز به تدریج استفاده از گربه ها را در آزمایشات فضایی متوقف کرد.

سایر جانداران کوچک: از موش تا عنکبوت

علاوه بر پستانداران بزرگ، طیف وسیعی از جانداران کوچک تر نیز به فضا فرستاده شدند تا تأثیرات محیط فضایی بر روی فرآیندهای بیولوژیکی مختلف مورد مطالعه قرار گیرد. این حیوانات شامل موش ها، خرگوش ها، خوک های گینه، ماهی ها، قورباغه ها، لاک پشت ها، عنکبوت ها، حشرات (مانند شپشک آرد)، و حتی عروس دریایی و جلبک ها بودند.

موش ها به دفعات زیاد توسط کشورهای مختلف به فضا اعزام شدند. آن ها به دلیل چرخه زندگی کوتاه و سهولت در مطالعه ژنتیک، مدل های مناسبی برای بررسی تأثیر تشعشعات و بی وزنی بر تولید مثل و رشد بودند. خرگوش ها و خوک های گینه نیز در برخی ماموریت ها نقش داشتند.

عنکبوت ها نیز از جمله جاندارانی بودند که رفتارشان در بی وزنی مورد توجه قرار گرفت. در سال ۱۹۷۳، دو عنکبوت به نام های آنیتا و آرابلا به ایستگاه فضایی اسکای لب فرستاده شدند. دانشمندان می خواستند ببینند که آیا آن ها می توانند در غیاب گرانش تار ببافند. شگفت انگیز اینکه، عنکبوت ها توانستند با موفقیت تارهایی را با الگوهای تقریباً عادی، هرچند با تغییراتی جزئی در ضخامت و نظم، ببافند.

عروس های دریایی و ماهی ها نیز برای بررسی سازگاری سیستم تعادلی و رفتار حرکتی در بی وزنی به فضا فرستاده شدند. این آزمایشات به درک بهتری از چگونگی انطباق سیستم های حسی با محیط فضایی کمک کرد.

تنها معدود حیوانات: سفری به سوی ماه و مدار آن

در حالی که صدها حیوان به فضا، یعنی مدار زمین یا پروازهای زیرمداری، فرستاده شده اند، اما تعداد حیواناتی که واقعاً به سوی ماه پرواز کردند یا مدار آن را پیمودند، بسیار بسیار اندک است. این ماموریت ها، گام های بلندتری در اکتشافات فضایی محسوب می شدند و نشانه ای از پیشرفت های چشمگیر در فناوری موشکی و ناوبری بودند.

ماموریت زوند ۵ (Zond 5): اولین ساکنان ماه از زمین

در سپتامبر ۱۹۶۸، در اوج رقابت فضایی برای رسیدن به ماه، اتحاد جماهیر شوروی ماموریت تاریخی زوند ۵ (Zond 5) را آغاز کرد. این ماموریت، نقطه ای عطف در تاریخ فضانوردی بود؛ زیرا اولین بار بود که موجودات زنده، نه تنها به فضا پرتاب می شدند، بلکه مدار ماه را نیز پیموده و سپس سالم به زمین بازمی گشتند.

حیوانات اصلی این ماموریت دو لاک پشت بودند. این لاک پشت ها، به همراه مگس های میوه و شپشک های آرد، در داخل کپسول زوند ۵ قرار گرفتند. لاک پشت ها به دلیل سیستم سوخت و ساز کندشان و مقاومت بالا در برابر گرسنگی و بی وزنی، انتخاب مناسبی بودند. کپسول فضایی به دور ماه چرخید و پس از یک سفر هفت روزه، با موفقیت در اقیانوس هند فرود آمد.

بازگشت موفقیت آمیز این لاک پشت ها و سایر موجودات زنده، دستاورد بزرگی برای شوروی محسوب می شد و نشان داد که سفر به ماه برای موجودات زنده و در نتیجه برای انسان ها امکان پذیر است. لاک پشت ها پس از بازگشت، حدود ۱۰ درصد از وزن بدن خود را از دست داده بودند، اما در وضعیت سلامتی خوبی قرار داشتند و پس از مدتی به زندگی عادی خود ادامه دادند. این ماموریت، راه را برای اعزام انسان به ماه توسط آپولو ۸ آمریکا، که تنها سه ماه بعد انجام شد، تا حدی هموار کرد.

ماموریت آپولو ۱۷ (Apollo 17): موش ها در آخرین سفر انسانی به ماه

آخرین ماموریت سرنشین دار آپولو به ماه، آپولو ۱۷ (Apollo 17) بود که در دسامبر ۱۹۷۲ انجام شد. در این ماموریت تاریخی، علاوه بر سه فضانورد انسانی، پنج موش نیز به ماه فرستاده شدند. این موش ها، با نام های Fe, Fi, Fo, Fum و Phooey، در داخل ماژول فرماندهی چَلِنجر قرار داشتند.

هدف از اعزام این موش ها، بررسی تأثیر پرتوهای کیهانی بر سلول های مغزی بود. فضانوردان در طول ماموریت، آن ها را تحت نظر داشتند. این پنج موش، ۷۵ بار به دور ماه چرخیدند و سپس به همراه فضانوردان، سالم به زمین بازگشتند. هرچند یکی از موش ها در طول سفر جان باخت، اما بقیه توانستند اطلاعات ارزشمندی را برای مطالعات بعدی فراهم کنند. این ماموریت با حضور انسان انجام شد و نشان داد که می توان مطالعات بیولوژیکی را حتی در سفرهای فضایی عمیق تر و با حضور فضانوردان نیز انجام داد. این موش ها، آخرین حیواناتی بودند که تا به امروز به مدار ماه سفر کرده اند.

باید به یاد داشت که در طول تاریخ اکتشافات فضایی، از میان هزاران حیوانی که به فضا فرستاده شدند، تنها لاک پشت های ماموریت زوند ۵ و موش های آپولو ۱۷ بودند که افتخار سفر به مدار ماه را به دست آوردند و از این بابت، جایگاه ویژه ای در تاریخ دارند.

ابعاد اخلاقی و سرنوشت تلخ پیشگامان فضایی

در کنار هیجان انگیزترین دستاوردهای علمی و فنی در اکتشافات فضایی، همواره ابعاد اخلاقی مربوط به اعزام حیوانات به فضا، یکی از بحث برانگیزترین موضوعات بوده است. سرنوشت غم انگیز بسیاری از این حیوانات، به ویژه در دوران اولیه برنامه های فضایی، اعتراضات گسترده ای را در سراسر جهان برانگیخت و پرسش هایی جدی را در مورد توجیه علمی در مقابل رنج حیوانات مطرح کرد.

درصد بالای مرگ و میر در میان حیوانات فضانورد، واقعیتی تلخ در این تاریخ است. بسیاری از آن ها در طول پرتاب، در اثر نقص فنی، افزایش بیش از حد دما، یا کمبود اکسیژن جان خود را از دست دادند. ماموریت های یک طرفه، مانند ماموریت لایکا، که از ابتدا بدون برنامه بازگشت طراحی شده بودند، نمونه ای بارز از این بی توجهی به سرنوشت حیوانات بود. این حیوانات، قهرمانان بی نامی بودند که برای آن ها بازگشت به خانه هرگز در نظر گرفته نشد و این واقعیت، برای بسیاری از مردم قابل قبول نبود.

بحث های اخلاقی پیرامون استفاده از حیوانات در آزمایشات فضایی، از همان ابتدا شکل گرفت. فعالان حقوق حیوانات و بخش وسیعی از افکار عمومی، این آزمایشات را مصداق ظلم به حیوانات می دانستند. آن ها معتقد بودند که هیچ دستاورد علمی، نمی تواند رنج و مرگ ناخواسته موجودات زنده را توجیه کند. تظاهرات و نامه نگاری ها در اعتراض به این رویه ها، به ویژه پس از مرگ لایکا، به اوج خود رسید.

در مقابل، توجیهات علمی بر پایه این استدلال بود که بدون این آزمایشات، پروازهای فضایی انسانی با خطرات غیرقابل قبولی همراه می شد. دانشمندان و مسئولان فضایی بر این باور بودند که فداکاری این حیوانات، جان انسان های بسیاری را در آینده نجات داده است. آن ها استدلال می کردند که داده های به دست آمده از این ماموریت ها، برای طراحی سیستم های پشتیبانی حیات، محافظت در برابر تشعشعات، و درک سازگاری بدن با بی وزنی، ضروری بوده است. بدون این اطلاعات، سفر انسان به فضا و ماه، پر ریسک تر و شاید ناممکن می نمود.

افشای اطلاعاتی مانند اینکه برخی ماموریت ها (از جمله لایکا) از ابتدا بدون برنامه بازگشت بوده اند، بر شدت این بحث ها افزود. این شفاف سازی ها، اگرچه با تأخیر همراه بود، اما به افزایش آگاهی عمومی و فشار برای رعایت استانداردهای اخلاقی بهتر در آزمایشات حیوانی کمک کرد. در دهه های اخیر، با پیشرفت فناوری و جایگزینی مدل سازی های کامپیوتری و حسگرهای پیشرفته، استفاده از حیوانات در آزمایشات فضایی به شدت کاهش یافته است.

یادبودهایی که برای این حیوانات ساخته شده، مانند لوح یادبود لایکا در مسکو یا سنگ قبر میس بیکر در آلاباما، نشان از قدردانی از فداکاری های آن ها دارد و یادآور این نکته است که پیشرفت بشری، گاه با هزینه هایی سنگین و پنهان همراه بوده است.

آینده اعزام حیوانات به فضا

با پیشرفت های چشمگیر در فناوری های شبیه سازی، مدل سازی های کامپیوتری، و توسعه حسگرهای هوشمند، نیاز به اعزام حیوانات به فضا به طرز چشمگیری کاهش یافته است. امروزه، دانشمندان می توانند بسیاری از تأثیرات محیط فضایی بر بدن موجودات زنده را از طریق روش های غیرتهاجمی و بدون نیاز به موجودات زنده، بررسی کنند. سیستم های رباتیک و مدل های زیستی آزمایشگاهی جایگزین های کارآمدتری برای آزمایشات پیچیده فضایی شده اند.

با این حال، آیا ممکن است در آینده باز هم حیواناتی به فضا فرستاده شوند؟ پاسخ به این پرسش پیچیده است. در حال حاضر، تمرکز اصلی بر ماموریت های رباتیک و اعزام انسان به فضا برای اکتشافات طولانی مدت به مریخ و فراتر از آن است. اما در برخی موارد خاص و کنترل شده، ممکن است همچنان نیاز به آزمایشات بیولوژیکی روی حیوانات وجود داشته باشد. این آزمایشات، در صورت انجام، تحت پروتکل های اخلاقی بسیار سخت گیرانه تر و با هدف کاهش حداکثری رنج حیوانات صورت خواهند گرفت. برای مثال، ممکن است در آینده برای بررسی تأثیرات طولانی مدت محیط فضایی بر تولید مثل یا بیماری های خاص که نمی توان آن ها را به طور کامل شبیه سازی کرد، نیاز به مطالعات دقیق تری روی حیوانات باشد، اما این موارد بسیار محدود و با توجیه علمی قوی خواهند بود.

همچنین، پیشرفت در زیست فناوری و امکانات ایستگاه های فضایی، می تواند فرصت هایی را برای انجام آزمایشات علمی روی موجودات زنده در محیط کنترل شده و ایمن تر فراهم آورد، اما این امر نیز با هدف حفظ سلامت و رفاه حیوانات همراه خواهد بود. در مجموع، آینده فضانوردی به سمت کاهش اتکا به آزمایشات حیوانی پیش می رود و تلاش می شود تا از هرگونه رنج و فداکاری غیرضروری حیوانات جلوگیری شود.

میراث پیشگامان خاموش

تاریخ فضانوردی، بدون داستان حیواناتی که در مسیر آن، پیشگام بودند، ناقص خواهد بود. از مگس های میوه کوچک که اولین مرزهای جو را درنوردیدند، تا سگ های شوروی و میمون های آمریکایی که با شجاعت بی مثال خود، در سفرهای مداری و زیرمداری شرکت کردند، و تا لاک پشت ها و موش هایی که به دور ماه چرخیدند، همگی بخشی از این میراث بزرگ هستند.

این حیوانات، با وجود اینکه به میل خود انتخاب نشده بودند، با فداکاری خاموش خود، راه را برای بزرگترین دستاوردهای بشری در اکتشافات فضایی هموار کردند. آن ها به دانشمندان کمک کردند تا تأثیرات بی وزنی، تشعشعات، و شتاب های شدید را بر موجودات زنده درک کنند؛ اطلاعاتی که برای اطمینان از ایمنی فضانوردان انسانی حیاتی بود. هر پرواز موفقیت آمیز یک حیوان، قدمی بزرگ در جهت پرواز ایمن انسان به سوی ستارگان محسوب می شد.

درس هایی که از این ماموریت ها آموخته شد، فراتر از جنبه های فنی فضانوردی است. این داستان ها، یادآور مسئولیت اخلاقی ما در قبال موجودات دیگر و لزوم توجه به رفاه آن ها حتی در pursuit بزرگترین جاه طلبی های علمی هستند. امروزه، با پیشرفت فناوری و تغییر رویکردها، استفاده از حیوانات در آزمایشات فضایی به حداقل رسیده است، اما یاد و خاطره این پیشگامان خاموش، همواره باید در تاریخ فضانوردی زنده بماند. آن ها نه تنها قهرمانان علمی هستند، بلکه نمادی از پیوند عمیق میان انسان و طبیعت در مسیر پر فراز و نشیب اکتشافات جهانی محسوب می شوند. یادآوری این داستان ها برای نسل های آینده، نه تنها قدردانی از فداکاری های گذشته است، بلکه الهام بخش رویکردی مسئولانه تر و اخلاقی تر در برابر چالش های پیش روی علم و اکتشاف خواهد بود.

حیوان	تاریخ اولین اعزام به فضا	کشور	نوع ماموریت	سرنوشت و نکات کلیدی
مگس میوه	۱۹۴۷	ایالات متحده	زیرمداری	اولین موجودات زنده در فضا؛ زنده بازگشتند.
میمون	۱۹۴۸	ایالات متحده	زیرمداری و مداری	آلبرت ها (فوت در ماموریت)، خانم بیکر (بازگشت موفق، طول عمر بالا).
سگ	۱۹۵۷	شوروی	مداری	لایکا (اولین موجود زنده در مدار، فوت در ماموریت)، بلکا و استرلکا (بازگشت موفق).
لاک پشت	۱۹۶۸	شوروی	مدار ماه	اولین موجودات زنده که به دور ماه چرخیدند و سالم بازگشتند (ماموریت زوند ۵).
موش	۱۹۵۰	ایالات متحده، شوروی، فرانسه	زیرمداری، مداری، مدار ماه	اولین موش ها در فضا (فوت در بازگشت)، موش های آپولو ۱۷ (مدار ماه و بازگشت موفق).
شامپانزه	۱۹۶۱	ایالات متحده	زیرمداری	هَم (اولین شامپانزه در فضا، بازگشت موفق، هموارکننده مسیر برای انسان).
گربه	۱۹۶۳	فرانسه	زیرمداری	فلیسیتی (تنها گربه فضانورد با بازگشت موفق).
عنکبوت	۱۹۷۳	ایالات متحده	مداری	آنیتا و آرابلا (توانایی تار بافتن در بی وزنی).
عروس دریایی	دهه ۱۹۹۰	ایالات متحده	مداری	بررسی انطباق با جاذبه پس از بازگشت.

این جدول خلاصه ای از مهم ترین حیوانات و ماموریت های کلیدی آن ها در تاریخ فضانوردی است. این موجودات، هر کدام به سهم خود، نقش بی بدیلی در پیشرفت علم فضانوردی و امکان پذیری سفرهای فضایی برای انسان ایفا کرده اند.