مهندسی ژنتیک از سرطان‌های تهاجمی جلوگیری می‌کند

به گزارش خبرگزاری ام ویک، دکتر محمد فرح و همکارانش در پژوهشی نشان دادند می‌توان جهش ژن‌های KRAS G۱۲، NRAS G۱۲D و BRAF V۶۰۰E را که محرک سرطان‌های تهاجمی پانکراس، روده بزرگ و ریه است را خاموش کند. این روش نوین به طور گزینشی پیامرسان آر ان‌ای را از ژن‌های جهش یافته حذف می‌کند و از سوی دیگر تاثیری روی ژن‌های سالم ندارد. تحقیقی در این زمینه در نشریه «ساینس ادونسز» منتشر شده است.

 فرح در این باره می‌گوید: این تحقیق نشان دهنده پتانسیل خارق العاده کریسپر-Cas۱۳ برای فعالیت به عنوان یک داروی دقیق و مخصوص جهش ژنتیک است. با توسعه بیشتر این پلتفرم، می‌توان روش درمان سرطان‌هایی که هدف گرفتن جهش‌های آنها سخت است را دگرگون کرد. دقت و انطباق پذیری این سیستم نیز زمینه را برای ابداع روش‌های درمانی شخصی سازی شده براساس پروفایل ژنتیک خاص هر فرد فراهم می‌کند.

 کریسپر اکنون ابزار قدرتمندی است که محققان از آن برای هدف گرفتن و از کار انداختن یا اصلاح دی ان‌ای خاصی در سلول‌ها به کار می‌گیرند. Cas۱۳ نیز یک پروتئین فعال در این فرایند است که به ابزار اجازه می‌دهد آر ان‌ای را هدف بگیرد.

 در این تحقیق جهش‌هایی که با موفقیت خاموش شدند، انواع تک نوکلئوتیدی (SNVs) بودند که که تغییرات کوچکی در کد ژنتیکی هستند که باعث رشد کنترل نشده سلول می‌شوند.

 فرح می‌گوید: هدف این SNV‌ها با دارو‌های سنتی بسیار دشوار بوده است. ما با معرفی عدم تطابق استراتژیک در RNA راهنمای CRISPR، کریسپر Cas۱۳ را با موفقیت دوباره برنامه ریزی کردیم تا به طور انتخابی رونوشت‌های RNA جهش یافته را تجزیه کنیم و در عین حال از نسخه‌های عادی و بدون جهش بیان شده در سلول‌های سالم صرفه جویی کنیم.

وی در ادامه توضیح داداین روش نه تنها بر محدودیت‌های درمانی کریسپر غلبه می‌کند بلکه به یک ویژگی مهم یعنی ابداع دارو‌های هدفمند دست یافته است. این روش فقط نسخه‌های جهش یافته ژن را مسدود می‌کند. چنین روشی بهره وری بیشتر و عوارض جانبی کمتری دارد.